DÜNYADA BADMİNTON

Arkeologlar ve tarihçiler badminton'un günümüzden 3000 yıl önce oynandığını söylemektedirler. Hindistan'da yapılan arkeolojik çalışmalarda kayalara işlenmişbadminton figürlerine rastlanmıştır. Bu figürlerden ilk çağlarda badminton oynandığı anlaşılmaktadır.

Badmintonun esas yayılımı Çin'de bulunan manüskriptlere göre, günümüzden 1122 yıl önce Çin İmparatorluğu’ndaki Chu Sülâlesi devrine rastlamaktadır. Bu tarihlerde, beşaltı kaz tüyünü bir vişneye takıp güneşaltında kurutarak elde edilen tüytopların raketle oynanmasına di-dzyau-ci adı verilirdi.

Çin'den sonra özellikle Hindistan'da büyük yayılım gösteren badminton, bu ülkede daha da geliştirilerek poona ve sonraki yıllarda pune adları altında oynandı. Japonya'da bu oyuna oybane (uçan tüy, uçan leylek) adı verilmişti. 14. yüzyıldan itibaren bu ülkede halkın büyük ilgisini çeken badminton, kaz ve leylek tüylerinin kirazgillerden bir meyveye takılarak basit tahta raketler ile oynanmasıydı. Bu spor dalı, seyredenlere büyük zevk vermekte ve seyircilerin oldukça ilgisini çekmekteydi.

Badmintonu Asya'dan Avrupa'ya ilk kez Marko Polo (1254-1324) getirmiştir. Fransa'da bu oyuna kokvanten (uçan horoz) ve je volan (tüytop), Almanya, Avusturya ve İsviçre gibi ülkelerde federball adı verilmekte idi. Çarlık Rusyasında ise, bu oyuna Laptu adı verilirdi. Günümüzde Pakistanda'da oynanan badminton oyununa çırya da denmektedir.

1872 yılında Londra'ya 100 kilometre uzaklıkta Badminton isimli küçük bir kasabanın dükü olan ve orduda subaylık yapmışasker kökenli Beaufort, uzun yıllar Hindistan’da bulunmuştu. Memleketine dönerken fildişi ve diğer otantik eşyanın yanı sıra bir raket ve tüytopu getirmişti. Beauford, poona oyununu Badminton kasabasında yaygınlaştırmaya başlamıştı. Aynı yıllarda bu spor dalı adını Badminton kasabasından alarak bütün İngiltere'ye yayılmaya başladı.

J. L. Baldwin isimli sporcu, ilk kez badminton oyun kurallarını koyan kişi olarak spor tarihine geçmiştir. Daha sonra, 1887 yılında Londra'da badminton oyun kuralları belirlenerek onaylandı. O yıl belirlenen oyun kuralları çok az değişikliğe uğrayarak günümüze kadar gelmiştir.

1898 yılında ise, Ann Jackson isimli bir İngiliz bayan oyuncu ilk nizamî tüytop patentini alan kişi olmuştur. 1911 yılında da İngiliz badminton sporcusu Sammuel Messiya tarafından ilk kez badminton oyun kurallarını içeren, teknik ve taktiğini öğreten bir kitap yayımlanmıştır. Bu kitap incelendiğinde, bu alanda zamanımızda yazılan kitaplara göre çok az değişikliğin bulunduğu görülmektedir. Aslında Amerikalılar, İngilizlerden daha önce badminton oyununa benzer battledore ve shuttlecock isimli oyunların Virginia eyaletinde oynandığını söylemektedirler.

1934 yılında Londra'da Uluslar Arası Badminton Federasyonu (IBF) kuruldu. Bu federasyona; İngiltere, Hollanda, Danimarka, İrlanda, Kanada, Yeni Zelanda, İskoçya, Fransa ve Amerika olmak üzere toplam 9 ülke üye olmuştu. İkinci Dünya Savaşı nedeniyle duraklama gösteren badminton, 1945 yılından sonra tekrar gelişmeye başladı. Bu yıllarda Danimarka ve İsveç, İngiltere'nin badmintondaki üstünlüğüne son vermişlerdir. 1940'lı yılların sonlarına doğru ise, Kuzey Avrupa ülkelerinin karşısına Malezya ve Tayland gibi ülkeler çıkmaya başladı.

Tüytopun gelişimi ile badminton Avrupa'da büyük bir yayılım gösterdi. İkinci büyük gelişme ise Japonya ve Endonezya’da oldu. 1960'lı yılların ortalarına doğru Çin Halk Cumhuriyeti dünya sahnesine adım attı. O yıllarda İskandinav ülkelerine yaptıkları gezilerde bu ülkelere hiç şans tanımadılar, fakat politik nedenlerden dolayı Çin Halk Cumhuriyeti, Uluslar Arası Badminton Federasyonuna alınmadı. Bunun üzerine başta Çin Halk Cumhuriyeti olmak üzere Üçüncü Dünya ülkeleri Dünya Badminton Federasyonunu (WBF) kurdular. Uzun yıllar sonra, ancak 1981 Mayısında bütün ülkeler Uluslar Arası Badminton Federasyonu bayrağı altında toplandı. Şu an federasyona 104'ten fazla ülke üyedir ve hâlen dünyada 6 milyondan fazla lisanslı badminton sporcusu vardır.

Badminton, 1972 Münih Olimpiyatları’nda ve daha sonra 1988 Seul Olimpiyatları’nda gösteri sporu olarak oynanmıştır. 1992 Barcelona Olimpiyat Oyunları’nda madalyalı sporlar programına dâhil edilerek, olimpik bir spor dalı hâline gelmiştir.